DOĞADAKİ TEMEL KUVVETLER

Hayatımızın her anında çeşitli kuvvetlerle karşılaşırız.Bunlar kimi zaman sürtünme  , kimi zaman manyetik  , kimi zaman yer çekimi kuvveti vb. olmaktadır.Doğadaki temel kuvvetler 4 ana başlıkta incelenir.Bunlardan ikisi makroskobik boyutta , ikisi de mikroskobik boyuttadır.Kütle çekim kuvveti ve elektro manyetik kuvvet makroskobik boyutta yer alırken ; güçlü nükleer kuvvet ve zayıf nükleer kuvvet daha küçük boyutta mikroskobik boyutta yer alır.

1)KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ:

İki kütle arasında oluşan çekim kuvvetidir.Temas gerektirmeyen bir kuvvet olup etki alanı çok geniştir.Gücü diğer doğadaki temel kuvvetlere göre en azdır.Yer çekimi kuvveti , gezegenler ve uyduları bir arada tutan kuvvet , gelgit olayları bu kuvvet türüne örnektir.Taşıyıcı parçacıkları gravition dur.

 DENKLEMİ İLE BULUNUR(m=KÜTLE, d=UZAKLIK , G= ÇEKİM SABİTİ)

2)ELEKTRO MANYETİK KUVVET:

Elektriksel ve manyetik kuvvetler bu gruba girer(elektrik ile yüklerin birbirini itip çekmesi , mıknatısların birbirini itip çekmesi , pusulanın kuzey ve güneyi göstermesi , elektronu çekirdek etrafında döndüren kuvvet , akım geçen tellerin birbirine uyguladığı kuvvet vs.).Temas gerektirmez , etkisi geniştir.Doğadaki temel kuvvetler arasında büyüklük olarak 2. sıradadır.Taşıyıcı parçacığı fotonlardır. 

DENKLEMİYLE BULUNUR.

3)GÜÇLÜ NÜKLEER KUVVET:

Atomun çekirdeğinde bulanan proton ve nötronu bir arada tutan kuvvettir. Etki alanı çekirdekli sınırlı olup temas gerektirmez.Taşıyıcı parçacıkları gluon dur.

4) ZAYIF NÜKLEER KUVVET:

Radyoaktif(kararsız) atomların çekirdek bölünmelerinden sorumlu olan kuvvettir.Temel kuvvetlerde büyüklük olarak 3. sıradadır.Etki alanı çekirdek ile sınırlı ve temas gerektirmez.Taşıyıcı parçacıkları bozan lardır.

NOT:TEMEL KUVVETLERİN HEPSİ TEMAS GEREKTİRMEZ.

BÜYÜKLÜK SIRALAMASI ŞÖYLEDİR:

GÜÇLÜ NÜKLEER>ELEKTRO MANYETİK> ZAYIF NÜKLEER>KÜTLE ÇEKİM

ETKİ ALANI SIRALAMASI SIRALARI ŞÖYLEDİR:

KÜTLE ÇEKİM>ELEKTRO MANYETİK>GÜÇLÜ NÜKLEER=ZAYIF NÜKLEER